فونداسیون دکل مهاری چیست؟

روش اجرای فونداسیون نیز نقش مهمی در مدت زمان پروژه، هزینه‌ ها و شرایط عملیاتی دارد. از این منظر، اجرای فونداسیون‌ های دکل مهاری به دو روش اصلی انجام می‌شود:

فونداسیون بتنی :

در این روش تمامی مراحل ساخت فونداسیون در محل پروژه انجام میگرد. این نوع فونداسیون ها برای دکل خود ایستا و یا دکل های مخابراتی انجام می شود. مزایای این نوع فونداسیون می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• امکان سفارشی‌سازی دقیق بر اساس شرایط زمین
• نیازی به حمل بلوک‌های سنگین نیست
• مقاومت بالا به‌واسطه یکپارچه بودن بتن

فونداسیون پیش ساخته : 

در این روش تمامی اجزای فونداسیون از جمله بلوک های بتنی ، بیس پلیت ها و یا قطعات اتصال سیم مهار در کارگاه به صورت پیش ساخته تولید می شوند . سپس به محل پروژه  انتقال می یابد. این فونداسیون‌ها بیشتر برای پایه‌های چراغ، دوربین‌ های مداربسته و دکل‌ های منوپل استفاده می‌شوند.

نقشه فونداسیون دکل مهاری چیست؟

نقشه فونداسیون دکل مهاری یک سند مهندسی دقیق است که ابعاد، جزئیات آرماتوربندی، محل انکربولت‌ها، فاصله نقاط مهار، و نوع فونداسیون موردنیاز را مشخص می‌کند. این نقشه در واقع “نقشه‌راه اجرایی” است که تضمین می‌کند فونداسیون مطابق استانداردهای مهندسی طراحی و اجرا شود و دکل در برابر بارهای جانبی (باد، زلزله) و بارهای قائم پایدار بماند.

اجزای اصلی نقشه فونداسیون دکل مهاری

نقشه فونداسیون دکل مهاری، مهم‌ترین سند فنی برای اجرای دقیق و استاندارد فونداسیون است و تمام جزئیات اجرایب فرم  پلان تا آرماتوربندی و اتصالات—در آن مشخص می‌شود. این نقشه تضمین می‌کند که دکل بتواند نیروهای جانبی و قائم را به‌درستی تحمل کرده و در برابر باد، زلزله و تغییر شکل‌های احتمالی ایمن باقی بماند.

۱. پلان فونداسیون (Plan View)

نمای بالا یا پلان، موقعیت دقیق فونداسیون مرکزی و محل استقرار مهارها را نشان می‌دهد.
در پلان موارد زیر مشخص می‌شوند:

• ابعاد فونداسیون اصلی (طول، عرض، ضخامت)
• فاصله نقاط مهار نسبت به مرکز دکل
• زاویه قرارگیری مهارها (معمولاً ۱۲۰ درجه برای دکل‌های سه‌وجهی)
• محل قرارگیری بولت‌ها و بیس‌پلیت
• ترازهای مختلف سازه

پلان، نقشه اصلی برای تعیین محل حفاری و چیدمان دکل است.

۲. برش‌های عمودی (Section Views)

برش‌ها جزئیات عمقی فونداسیون را نمایش می‌دهند و برای آرماتوربندی، محاسبات باربری و کنترل اجرای صحیح ضروری هستند.
برش‌ها مشخص می‌کنند:

• عمق حفاری
• ضخامت لایه‌های بتن (بتن مگر، بتن اصلی)
• نحوه قرارگیری میلگردها در عمق
• کاور بتنی (Cover) موردنیاز
• موقعیت چاه ارت در نزدیکی فونداسیون

این بخش برای جلوگیری از نشست و ترک‌خوردگی حیاتی است.

۳. جزئیات آرماتوربندی (Reinforcement Details)

در این قسمت نوع، قطر، تعداد، طول اورلپ و نحوه خم‌کاری میلگردها دقیقاً طبق آیین‌نامه مشخص می‌شود.

جزئیات شامل:

• میلگردهای طولی و عرضی
• خاموت‌ها و فواصل آنها
• ابعاد شبکه میلگرد (Mesh)
• نوع میلگرد (A3 یا A4)
• نحوه بستن و مهاربندی آرماتورها

آرماتوربندی صحیح مقاومت فونداسیون در برابر فشار و کشش را تضمین می‌کند.

۴. محل و مشخصات انکربولت‌ها (Anchor Bolt Layout)

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های نقشه است؛ زیرا هر خطای کوچک در تراز یا فاصلهٔ انکربولت‌ها می‌تواند نصب دکل را غیرممکن کند.

در این بخش مشخص می‌شود:

• قطر و طول انکربولت
• فاصله دقیق بین بولت‌ها
• عمق کاشت آنها داخل بتن
• نحوه تثبیت با شابلون
• محل اتصال سیم‌های مهاری

این قسمت باید با دقت میلی‌متری اجرا شود.

۵. جدول مشخصات مصالح (Material Specifications)

در نقشه فونداسیون، مشخصات دقیق مصالح مورد استفاده ذکر می‌شود:

• عیار بتن (معمولاً C25 تا C35)
• میزان اسلامپ بتن
• نوع میلگرد و استاندارد سازه‌ای
• نوع قالب‌بندی (چوبی، فلزی)
• روش عمل‌آوری بتن (Curing)

این اطلاعات برای کنترل کیفیت پروژه بسیار مهم است.

۶. پروفیل خاک و نتایج آزمایش ژئوتکنیک (Soil Profile & Geotechnical Report)

این بخش نشان می‌دهد خاک در چه عمقی چه نوع رفتاری دارد و چه اقداماتی برای تقویت لازم است.

شامل:

• نتایج آزمایش SPT یا CPT
• ظرفیت باربری خاک
• لایه‌های مقاوم و غیرمقاوم
• عمق آب زیرزمینی
• اقدامات اصلاحی (تثبیت خاک، شمع‌گذاری، زهکشی)

بدون این بخش، طراحی فونداسیون کاملاً ناقص محسوب می‌شود.

۷. دستورالعمل‌های اجرایی (Execution Notes)

در انتهای نقشه معمولاً دستورالعمل‌های فنی وجود دارد؛ مانند:

• نحوه بتن‌ریزی
• ترتیب مراحل اجرایی
• روش کنترل تراز و شاقول
• روش تثبیت مهارها و بیس‌پلیت

حداقل زمان لازم برای عمل‌آوری بتن قبل از نصب دکل